FUNDACJA PRZESTRZENIE DZIEDZICTWA
Skontaktuj się z nami:
Fundacja Przestrzenie Dziedzictwa
e-mail: fundacjapd[at]protonmail.com
tel. +48 12 00000000
Copyright by FUNDACJA PRZESTRZENIE DZIEDZICTWA 2019-2020 – All rights reserved
Status: projekt w trakcie realizacji
PASTERSTWO W POLSKICH KARPATACH
W projekcie interesuje nas przede wszystkim, jakie jest oblicze współczesnej kultury pasterskiej w Karpatach, a w szczególności określenie, kim są współcześni pasterze, w jaki sposób wykonują swój zawód, jak wygląda ich rytm życia w ciągu roku oraz czym jest dla nich ta profesja. Dociekamy też, jak żyją w XXI wieku pasterze (bacowie, juhasi), jakie elementy tradycyjnego pasterstwa zachowały się, a jakie nie, i w jakim kierunku postępują zmiany. Chcieliśmy również przyjrzeć się organizacji współczesnego szałasu, jego czasowo-przestrzennej symbolice, momentom, w których współcześni pasterze rozpoczynają i kończą wypas oraz ich topograficznym wyobrażeniom. Jednym słowem – interesuje nas karpacki pasterz w różnych kontekstach współczesności.
Prezentujemy w nim wstępne wyniki badań dotyczących rozpoczęcia sezonu pasterskiego w XXI wieku, przeprowadzonych na bacówkach Spisza, Orawy, Podhala, Żywiecczyzny i Beskidu Śląskiego w Polsce w latach 2015–2019, a w szczególności momentowi, w którym pasterze wyruszają na szałasy, obrzędowości z tym związanej, jak również ich topograficznym wyobrażeniom. We wszystkich przypadkach były to badania jakościowe, przede wszystkim wywiady standaryzowane i swobodne prowadzone z bacami i juhasami pracującymi na szałasach, jak również obserwacje uczestniczące dokonane podczas wybranych świąt i spotkań pasterskich w różnych przestrzeniach – w świątyniach, podczas zjazdów góralskich i wołoskich, tematycznych spotkań i na szałasach. Techniki te uzupełnione są analizą źródeł wizualnych, jakie zostały pozyskane podczas badań terenowych, w tym użyczonych nam przez pasjonatów tematu i odnalezionych w internecie.
PASTERSTWO W POLSKICH KARPATACH